Jak poradzić sobie z fobią społeczną? 5 porad
Współcześnie fobie społeczne dotykają coraz więcej ludzi. Z pierwszymi symptomami można spotkać się już w wieku dziecięcym. Niepokojące objawy pojawiają się w nasilonej formie w okresie dojrzewania, ale bywają mylone z wrodzoną nieśmiałością lub introwertyzmem. Niekiedy trudno odróżnić zaburzenie od zwykłej niechęci do kontaktów społecznych. Dorośli ludzie dotknięci problemem fobii społecznej mają duże trudności w nawiązywaniu relacji prywatnych oraz zawodowych. Przykładowo, lęk może uniemożliwiać im podejmowanie lub utrzymywanie pracy.
Na czym polega lęk społeczny?
Fobią społeczną nazywa się jeden z wielu typów strachów występujących w konkretnych sytuacjach. Między innymi, może objawiać się przy poznawaniu niektórych ludzi. Fobia społeczna sprawia, że cierpiące na nią osoby unikają miejsc wywołujących w nich stres. W zaawansowanych przypadkach lęk może przybierać formy napadów lękowych albo histerii.
Codzienne życie z fobią społeczną bywa bardzo uciążliwe. Na dłuższą metę wycieńcza psychicznie, a także fizycznie. Nie pozwala normalnie funkcjonować w społeczeństwie, zmuszając do izolowania się od innych ludzi. Lękowi społecznemu towarzyszy strach przed krytyką, wyśmianiem oraz odrzuceniem. Niejednokrotnie chory tworzy rozmaite scenariusze („nakręca się”), co przekłada się na zwiększanie stresu jeszcze przed wystąpieniem samej stresogennej sytuacji. W przerażenie wpędza go już wyobrażanie sobie, że znajduje się w gronie obcych ludzi, w miejscu publicznym lub w autobusie.
Warto podkreślić, że objawy fobii społecznej nie ustępują po zniknięciu czynnika, który je wywołuje. Oznacza to, że osoba z zaburzeniem nie przestaje się bać, nawet gdy wróciła do domu czy kiedy poznała bliżej nowych kolegów. Negatywne emocje kumulują się w ciele, co w niedługim czasie będzie miało konsekwencje dla zdrowia – zarówno fizycznego, jak i psychiki.
Fobia społeczna objawy zaburzenia
Podstawowym symptomem towarzyszącym lękowi społecznemu jest strach. W normalnych przypadkach stanowi zwykłą reakcję na zewnętrzne bodźce, które dany człowiek uznaje za niebezpieczne. U osoby z fobią społeczną lęk przybiera patologiczną formę. Poczucie zagrożenia staje się zbyt intensywne, a przede wszystkim nieadekwatne do rzeczywistości. Objawy fobii społecznej mogą wręcz paraliżować chorego, a problemy wydają się olbrzymie, niemożliwe do pokonania.
Do symptomów psychosomatycznych (odczuwanych przez ciało) zaliczają się zimne poty na dłoniach oraz plecach, drżenie głosu oraz rąk czy jąkanie się. Strachowi może towarzyszyć przyspieszone bicie serca, suchość w ustach oraz dolegliwości żołądkowe – mdłości, wymioty lub biegunki. Przypominają tremę, ale są znacznie intensywniejsze.
Fobia społeczna jak sobie z nią poradzić?
Niekiedy poszczególne objawy lęku społecznego można zwalczyć samodzielnie. Istotne znaczenie ma tutaj psychoedukacja, czyli uczenie się o swoim strachu oraz oswajanie go. Dobre efekty daje terapia lęku społecznego prowadzona przez wykwalifikowanego psychologa. Leczenie może polegać na psychoterapii, a jeśli zachodzi taka potrzeba, również na farmakoterapii. Ponieważ człowiek dotknięty fobią społeczną ma trudności w kontaktach z innymi, rozwiązaniem może być terapia on-line. Internetowe rozmowy będą łatwiejsze, pozwolą choremu otworzyć się na specjalistę.
W ramach samodzielnej pracy nad sobą pacjent może np. tworzyć różne warianty scenariuszy stresujących sytuacji. Może również analizować konkretne przypadki, rozpoznając symptomy fobii. Niektórym pomagają specjalne miejsca takie jak fora internetowe poświęcone tematowi lęku społecznego. Chory powinien także kontrolować swoje postępy – sprawdzi się tutaj prowadzenie dziennika. Oswajanie strachu nie należy do prostych zadań, ale przynosi efekty.